พะเยา แอ่งแถะ อาหารสมุนไพร ไทยลื้อ โบราณ หากินยาก 1ปี มี 1ครั้ง
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ชาวไทลื้อ อ.เชียงคำ จ.พะเยา ได้มีการจัดงานไทลื้อ โฮ่มฮีตโตยฮอย ร้อยใจไทลื้อ 7จังหวัดภาคเหนือขนบประเพณี วัฒนธรรมและวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อใน อ.เชียงคำ ในงานมีการแสดงศิลปวัฒนธรรม ขนบประเพณี วิถีการดำเนินชีวิตของชาวไทยเชื้อสายไทลื้อ และมีการนำอาหารพื้นบ้านดั้งเดิมของชาติพันธุ์ไทลื้อ ซึ่งหาทานยากมากปีละ 1 ครั้ง คือ แอ่งแถะผู้คนต่างก็เข้ามาชม และชิม ซึ่งปัจจุบันแทบจะไม่รู้จักหรือเคยได้ทานกัน เพราะอ่านแทะเป็นอาหารสมุนไพรไทลื้อโบราณ ที่ผลิตจากใบ แอ่งแถะ นำมาแปรรูปเป็นอาหารรับประทานมีรสชาติอร่อย ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบันและถือว่าเป็นอาหารชั้นเลิศของชาวไทลื้อ
ยายแสงดี ศรีจันทร์ อายุ 72 ปี ชาวไทลื้อ เชียงคำ เปิดเผยถึงวิธีทำแอ่งแถะนำใบแอ่งแถะมาตำผสมน้ำเล็กน้อยแล้วขยี้ๆคั้นกรองเอากากทิ้งเหลือแต่น้ำ แล้วนำไปใส่ภาชนะเช่นถ้วยหรือหม้อทิ้งไว้หนึ่งคืน น้ำแอ่งแถะก็จะจับตัวกันเป็นก้อนคล้ายเยลลี่ เมื่อจะรับประทานก็นำมาปรุงใส่พริกป่น เกลือป่น ปลาแห้งป่น ถั่วลิสงป่น มะกอก กระเทียบสับ ปรุงให้มีรสเปรี้ยวด้วยน้ำมะนาว หรือมะกอก ซึ่งในหนึ่งปีจะทำเฉพาะงานไทลื้อเท่านั้น แอ่งแถะ เป็นพืชสมุนไพรล้มลุก มีชื่อเรียกต่างกันตามถิ่น เช่น หญ้าหมาน้อย ผักหมอ เป็นต้น ลักษณะมีเถาเป็นเครือ มีหัวอยู่ในดิน ใบคล้ายใบโพธิ์มีขนอ่อนใต้ใบตัวเมีย ส่วนตัวผู้ไม่มีขน สรรพคุณ เป็นพืชสมุนไพรแก้ร้อนในกระหายน้ำ เป็นยาระบายได้ดี และยังเป็นอาหารของชาวไทลื้อที่มีมา ตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน
สัมภาษณ์ยายแสงดี ศรีจันทร์ อายุ 72 ปี ชาวไทลื้อ เชียงคำ
